Proje Adı: Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde Yenilenebilir Enerji Kaynaklarının Kullanımının ve Enerji Verimliliğinin Artırılması Projesi

Projenin Yatırıma Alındığı Başlama-Bitiş Tarihi: 2009-2017

Gerekçe: Sınırlı olan dogal kaynakları daha akılcı kullanarak, çevreye ve insan saglıgına olan olumsuz etkileri minimum seviyeye indirmek, yeni kaynaklara ilaveten yeni teknolojilerle enerjiyi çesitlendirmek, alternatif enerji kaynaklarını en faydalı sekilde hizmete sunarak ülkenin kalkınması ve refah artısını saglayacak, daha temiz, daha güvenli, daha verimli, daha ucuz ve ticari açıdan ulasılabilir ve sürdürülebilir enerji arzını saglamaktır.

Amacı:  Yenilenebilir enerji kaynaklarının tüm potansiyelinin kullanılması ve yayılmasını öngören benzersiz bir değer önerisi ile Güneydoğu Anadolu Bölgesini “Medeniyetlerin Beşiği”ne dönüştürmeyi amaçlamaktadır.

Hedef:  GAP Bölgesi’nin gelecekte yenilenebilir enerji kaynakları etrafında yüksek teknolojili sürdürülebilir sanayi oluşumunu gerçekleştirmiş, bilgi teknolojileri, lojistik, çağrı merkezleri ve diğer ileri hizmetleri sunan, turizm açısından da benzersiz imkan ve kabiliyetlerini hayata geçirebilmiş bir Bölge olması hedeflenmektedir.

Yapılan Çalışmalar:

UNDP’ nin teknik desteği ile yürütülen projenin proje dokümanı Dışişleri Bakanlığı, UNDP ve GAP BKİ tarafından imzalanmıştır. Ayrıca UNDP ve GAP BKİ arasında Maliyet Paylaşımı Anlaşmasıda imzalanmıştır. İlk adım olarak projede çalışacak ulusal ve uluslararası danışman ekibi kurulmuştur. Bu ekip öncelikle ayrıntılı bir mevcut durum analizi yapmışlar, Başlangıç raporu, Eylem Planı ve Stratejik Eylem Planı hazırlamışlardır.

Ekonomik ve teknik uygulanabilirlik ölçütleri göz önünde bulundurularak ve dünyadaki uygulamalar dikkate alınarak, GAP Bölgesi’nin gelişimini ve rekabet edebilirliğini artıracak öncelikli projeler belirlenmiştir. 2012 yılında projenin 2.fazına geçilmiş ve yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği konusunda bir dizi entegre pilot proje geliştirilmiş, fizibiliteleri tamamlanmış ve uygulamalara başlanmıştır.

• Harran Üniversitesi yerleşkesinde Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği AR-GE Merkezi’nin kurulması çalışmaları devam etmektedir.
• Enerji Verimliliği Danışmanlık (EVD) firmaları için Gaziantep ilinde EVD Kuluçka Merkezi kurulumu çalışmaları devam etmektedir. Bu çerçevede GAP İdaresi, Gaziantep Sanayi Odası ve Gaziantep Üniversitesi arasında bir işbirliği protokolü imzalanmış, ilgili adaylara eğitimler verilmiş, ortak kullanım laboratuvarı ölçüm cihazları teslim edilmiş, bina tadilatı ve şirket kurulum çalışmaları tamamlanmıştır. Ayrıca, GAP EVD Danışmanlık ve Kuluçka Merkezi binası, tadilat sonrasında gerçekleştirilen ölçümler ve enerji modellemeleri sonrasında, EnerPHit sertifikası almaya hak kazanmıştır.
• Binalarının enerji verimliliği açısından iyileştirilmesi amacıyla Şanlıurfa Bölge İdare Mahkemesi binasında ısı ve ses yalıtımı çalışması tamamlanmıştır.
• Güneş Enerjili Mikro Sulama Sistemi kurulumu için beş adet pilot alan belirlenmiş, bu alanlardan dördünde sistem kurulumu çalışmaları tamamlanmış ve bunlara uzaktan ölçüm ve izleme sistemi yerleştirilmiş, sonuçların analizi çalışması tamamlanmıştır.
• Bölge’de yer alan turistik tesislerde karbon-nötr kavramı çerçevesinde bir teknik analiz çalışması yürütülmüş, karbon ayak izini azaltma potansiyeli yüksek üç otelde çalışmalar derinleştirilmiş ve analiz raporları hazırlanmıştır.
• GAP illerinde faaliyet göstermekte olan sanayi kuruluşlarında, sektörel bazda enerji verimliliği ihtiyaçlarını belirlemek üzere, bir teknik analiz çalışması  yürütülmüştür. Ön etüt çalışmaları,  Gaziantep, Şanlıurfa, Diyarbakır, Adıyaman, ve Kilis’te gerçekleştirilen ve 38 endüstriyel tesisi kapsayan saha ziyaretleri ile tamamlanmıştır.
• Sanayi işletmelerinde gerçekleştirilen ön etüt çalışmaları sırasında elde edilen bulgular doğrultusunda pilot uygulamalar gerçekleştirmek üzere, 07 Ekim 2015 tarihinde GAP İdaresi ile İpekyolu, Karacadağ ve Dicle Kalkınma Ajansları arasında, sanayide enerji verimliliği pilot uygulamaları ortak mali destek programı kapsamında bir işbirliği protokolü imzalanmıştır. Sanayide EV ortak mali destek programı kapsamındaki teklif çağrıları, Kalkınma Bakanlığı’nın onayını takiben, Mart 2016 döneminden itibaren başlatılmıştır ve uygulama süreci devam etmektedir.
• Ziraai ve hayvansal atıklardan enerji üretimi alanında mevcut potansiyeli belirlemek amacı ile Bölge çapında bir veri derleme çalışması yürütülmüştür.
• Gaziantep’in Oğuzeli ilçesinde hayvansal atıklardan enerji eldesine yönelik bir fizibilite çalışması gerçekleştirilmiştir.
• Şanlıurfa ve Diyarbakır Bismil’de tarımsal atıklardan pelet üretimi konusunda analiz çalışmaları yürütülmüştür. Diyarbakır Bismil’de bitkisel pelet üretim ve pazarlama kooperatifi kurulmuş ve söz konusu kooperatifi desteklemek üzere bir protokol imzalanmıştır. Makine-ekipman teminine yönelik ihale süreci tamamlanmıştır. Kurulumun 2017 yılının ilk yarısında tamamlanması ve tesisin işletmeye açılması planlanmaktadır.
• Bölge’de yer alan kurumlarda yenilenebilir enerji ve enerji verimliliği alanlarında mevcut ihtiyaçlar tespit edilmiş ve bir kurumsal kapasite geliştirme eylem planı hazırlanmıştır. Bu plan doğrultusunda çeşitli eğitimler, çalıştaylar ve toplantılar düzenlenmiştir.
• Çeşitli uluslar arası ağ geliştirme faaliyetleri yapılmıştır.
• Öğrenciler ve Halka yönelik Yenilenebilir Enerji ve Enerji Verimliliği konularında bilinçlendirme faaliyetleri yapılmıştır.

Projenin UNDP teknik desteğiyle yürütülen kısmı 2016 sonu itibariyle tamamlanmıştır. Rev: 25.12.2017